Umowa o pracę: na czym polega ta forma zatrudnienia?
Umowa o pracę to fundament polskiego prawa pracy, uregulowany w Kodeksie pracy. Jej najbardziej charakterystyczną cechą jest stosunek podporządkowania pracownika pracodawcy. Co to oznacza w praktyce?
Pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem.
Praca wykonywana jest przez pracownika w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a swoboda pracownika w zakresie sposobu jej realizacji jest mocno ograniczona.
Z perspektywy pracownika, ta forma zatrudnienia wiąże się z szeregiem przywilejów, takich jak:
- stałe, gwarantowane wynagrodzenie,
- prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego,
- opłacanie przez pracodawcę na rzecz pracownika szeregu składek wymaganych przepisami prawa co gwarantuje pracownikowi dostęp do wielu świadczeń (np. Do bezpłatnej służby zdrowia czy do emerytury w przyszłości).
UoP: za co ponosi odpowiedzialność pracodawca?
Oprócz podstawowej korzyści dla pracodawcy wynikającej z zawarcia umowy o pracę w postaci wysoce kontrolowanego wykonywania pracy przez pracownika, pracodawca musi liczyć się także z licznymi obowiązkami, które nakłada na niego umowa o pracę. To na pracodawcy spoczywa bowiem ciężar dopełnienia licznych formalności związanych z zatrudnianiem pracowników a regulowanych przepisami kodeksu pracy Do tych obowiązków należy na przykład: zgłoszenie stosunku pracy do ZUS i Państwowej Inspekcji Pracy, zapewnienie pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zapewnienie pracownikowi niezbędnego sprzętu a także wypłata pracownikowi wynagrodzenia, co do zasady nawet w okresach, gdy pracownik nie świadczy pracy (np. podczas urlopu wypoczynkowego). Pracodawca ponosi również pełną odpowiedzialność za organizację i wyniki finansowe zakładu pracy.
Umowa B2B w praktyce: jak działa samozatrudnienie?
Umowa B2B (business-to-business) to zupełnie inna niż umowa o pracę rzeczywistość prawna. Nie znajdziemy jej w Kodeksie pracy – jej ramy określa Kodeks cywilny i zasada swobody zawierania umów.
Najważniejsza różnica w porównaniu z umową o pracę polega na tym, że stronami umowy B2B są dwa niezależne podmioty prowadzące działalność gospodarczą tzw. JDG. Nie jest możliwe zawarcie umowy B2B przez osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Stronami umowy B2B są: zleceniodawca (może być nazywany również np. jako zamawiający) i zleceniobiorca (może być nazywany jako wykonawca). W umowie B2B nie zachodzi podporządkowanie stron. Zamiast tego mamy do czynienia z partnerską, równą relacją. W relacji tej kluczowe jest to, że Zleceniodawca zleca Zleceniobiorcy zadania (zwane często usługami) i dokonuje za nie płatności a Zleceniobiorca wykonuje te zadania/ usługi w sposób fachowy i terminowy.
Każda strona samodzielnie prowadzi swoją firmę co oznacza, że dba o wykonywanie licznych obowiązków, które ciążą na niej a wynikają z przepisów prawa. Każda ze stron samodzielnie odpowiada za swoje zobowiązania finansowo- księgowe (prowadzenie księgowości, opłacanie podatków oraz składek ZUS). Każda strona swoim własnym staraniem wykonuje umowę co oznacza np., że o do zasady zleceniodawca nie musi zapewniać zleceniobiorcy sprzętu do wykonania umowy, miejsca do pracy ani płatnego urlopu, chyba że strony postanowią inaczej w treści umowy.
Kontrakt B2B – wady i zalety z perspektywy wykonawcy
Do najważniejszych korzyści umowy B2B dla wykonawcy zaliczyć można: większa elastyczność w wykonywaniu powierzonych zadań, możliwość wykonywania usług dla wielu klientów/ zamawiających jednocześnie (bowiem to wykonawca sam ustala sobie grafik pracy), potencjalnie wyższe zarobki a także budowanie własnej marki.Z kolei do największych wad umowy B2B po stronie wykonawca można zaliczyć: brak stałego dochodu (wynagrodzenie zależy od liczby zleceń), konieczność samodzielnego opłacania składek (np. ZUS) nawet w okresach braku przychodów oraz brak przywilejów pracowniczych, jak płatny urlop.
B2B a umową o pracę: czy można swobodnie wybrać rodzaj umowy?
Krótka odpowiedź: nie. . Wbrew powszechnej opinii nie ma pełnej dowolności w wyborze między umową o pracę a umową B2B. O tym, która forma współpracy jest właściwa, decydują konkretne okoliczności i charakter danej współpracy.
Jeżeli jesteś osobą, która chce powierzyć wykonanie zadania innej osobie i zależy Ci przede wszystkim na tym, aby zadania były wykonywane pod Twoim ścisłym kierownictwem, w określonym przez Ciebie miejscu i czasie, a osoba wykonująca zadania była w pełni podporządkowana Twoim poleceniom – jedynym słusznym i zgodnym z prawem wyborem jest umowa o pracę.
Jeśli natomiast kluczowy jest dla Ciebie efekt końcowy a sposób, miejsce i czas realizacji zadania pozostawiasz w gestii wykonawcy – wówczas możecie nawiązać współpracę na podstawie umowy B2B. Pod warunkiem oczywiście, że zarówno Ty jak i Twój kontrahent prowadzicie działalność gospodarczą.
Praca na B2B: ryzyko ukrywania stosunku pracy pod umową B2B
W praktyce wiele podmiotów, które powierzają wykonanie zadań innym osobom, chcąc obniżyć koszty i ograniczyć ciążące na nich formalności, proponuje swoim kontrahentom umowy B2B nawet w sytuacjach, które bezsprzecznie noszą znamiona stosunku pracy. To niezwykle ryzykowna praktyka. Należy bowiem pamiętać o tym, że organy państwowe takie jak ZUS czy PiP uprawnione są do weryfikowania czy umowa B2B rzeczywiście nią jest czy może jednak została zawarta jedynie w celu obejścia rygorystycznych przepisów prawa pracy.
Jeśli kontrola wykaże, że współpraca B2B w rzeczywistości nosi znamiona umowy o pracę to zleceniodawca może ponieść daleko idące konsekwencje. Jedną z najważniejszych jest kara finansowa a także obowiązek uregulowania przez zleceniodawcę (który jest już traktowany jako pracodawca) zaległych składek pracowniczych wraz z odsetkami, w taki sposób jakby zawarta umowa od początku była umową o pracę.
Podsumowanie - różnice między umową b2b a umową o pracę
Wybór między umową o pracę a umową B2B nie powinien być podyktowany wyłącznie wygodą czy chęcią optymalizacji kosztów. Kluczowe jest zrozumienie fundamentalnych różnic pomiędzy tymi umowami i dobór odpowiedniej formy prawnej współpracy (rodzaju umowy) do realnego charakteru współpracy. Prawidłowa kwalifikacja stosunku prawnego chroni obie strony przed negatywnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi.
Masz wątpliwości, która umowa będzie odpowiednia w Twojej sytuacji? A może chcesz zweryfikować, czy Twoje obecne kontrakty nie niosą ze sobą ryzyka? Skontaktuj się z nami. Podczas konsultacji w naszej kancelarii przeanalizujemy Twój przypadek i pomożemy wybrać najbezpieczniejsze rozwiązanie.
Czym może pomóc SIIAMI?
- przygotowanie umowy o pracę:
- przygotowanie umowy B2B;
- weryfikacja umów;
- usługi prawne;
- usługi księgowe;
- rejestracja działalności gospodarczej.
