Co to jest działalność nierejestrowana?
Firma nierejestrowana – jak założyć i czym jest? Działalność nierejestrowana, nazywana również działalnością nieewidencjonowaną lub w potocznym słownictwie – “firmą na próbę”, to jedna z możliwych w Polsce form drobnej działalności zarobkowej osób fizycznych. Pod pojęciem drobna działalność zarobkowa, kryją się oczywiście konkretne, z góry określone kwoty, a mianowicie:
Przychód z działalności nierejestrowanej nie może przekraczać w miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia (3181,50 zł od stycznia do czerwca 2024 roku i 3225 zł od lipca 2024 roku)
Obowiązki w prowadzeniu działalności nierejestrowanej
Co istotne, firma nierejestrowana, jak sama nazwa wskazuje, nie wymaga rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), co nie oznacza jednak zwolnienia z obowiązków związanych z obowiązujących przepisów prawa. Warto zatem wiedzieć, że osoba fizyczna prowadząca niewielki biznes w ramach działalności nierejestrowanej jest zobowiązana do:
składania rocznego zeznania PIT-36.
prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży.
Równie ważną informacją dla przedsiębiorcy, jest to, że w ramach prowadzenia działalności nieewidencjonowanej osoba fizyczna jest zwolniona z obowiązku opłacania składek ZUS. Jest to szczególnie korzystne rozwiązanie dla osób, które chcą “przetestować” swoją obecność na rynku, przy maksymalnej minimalizacji kosztów i formalności.
Czym różni się od działalności gospodarczej?
Działalność nierejestrowana jest uproszczoną formą działalności zarobkowej skierowaną do osób fizycznych, których osiągany przychód w każdym miesiącu nie przekracza 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Ograniczenia dotyczące przychodów, a tym samym brak konieczności prowadzenia skomplikowanej księgowości to kluczowe różnice między firmą nierejestrowaną a zarejestrowaną działalnością.
Warto wiedzieć!
W świetle prawa cywilnego i w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest uważana za przedsiębiorcę. Choć osoba ta nie jest oficjalnie zarejestrowana jako przedsiębiorca, to świadczy usługi lub handluje, co kwalifikuje ją jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą.
Dodatkowo w ramach prowadzenia nierejestrowanej działalności przedsiębiorca nie jest zobowiązany do opłacania składek ZUS, choć wiele osób decyduje się na dobrowolne opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź też: Kiedy trzeba założyć działalność gospodarczą, a kiedy możliwe jest prowadzenie działalności bez rejestracji.
Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Jeszcze przed decyzją o świadczeniu usług w ramach działalności nierejestrowanej warto upewnić się, czy spełnia się wymagania dotyczące charakterystyki osoby prowadzącej firmę nierejestrowaną.
Działalność nierejestrowaną mogą prowadzić wyłącznie osoby fizyczne, których przychód miesięczny z działalności nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia.
Drobna działalność zarobkowa nie jest możliwa dla osób, które w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadziły zarejestrowaną działalność gospodarczą.
Działalność nierejestrowana wyklucza branże wymagające koncesji, licencji czy pozwoleń.
Działalność nierejestrowana nie może być prowadzona w ramach spółki cywilnej.
Cudzoziemcy, osoby niepełnoletnie, bezrobotni, emeryci
Obcokrajowcy mogą prowadzić działalność nierejestrowaną, o ile posiadają odpowiedni tytuł pobytowy lub status uprawniający do założenia działalności gospodarczej w Polsce.
Osoby niepełnoletnie w wieku od 13 do 18 lat, mogą prowadzić działalność nierejestrowaną, jednak niezbędna do tego jest pisemna zgoda opiekuna prawnego na zawieranie umów.
Osoby zarejestrowane jako bezrobotne nie mogą prowadzić działalności nierejestrowanej na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowy zlecenia czy umowy o dzieło, ponieważ stracą status bezrobotnego. Mogą jednak prowadzić działalność opartą wyłącznie na umowach sprzedaży.
Emeryci mogą prowadzić działalność nierejestrowaną w Polsce.
Działalność nierejestrowana jest dostępna zarówno dla obywateli Polski, jak i dla cudzoziemców, pod warunkiem spełnienia tych samych kryteriów. Podstawowym wymogiem dla osób z zagranicy jest legalny pobyt na terytorium RP. Oznacza to, że obcokrajowcy mają możliwość prowadzenia tego rodzaju działalności na takich samych zasadach jak obywatele Polski, o ile ich status pobytowy jest uregulowany zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Znajdujesz się w powyższej grupie osób? Sprawdź też: Co daje karta stałego pobytu i jak ją uzyskać w Polsce i Jakie dokumenty są potrzebne na kartę pobytu?
Działalność gospodarcza z Siiami
Prowadząc działalność nierejestrowaną i w ramach niej uproszczoną ewidencję sprzedaży bardzo często przedsiębiorcom udaje się osiągnąć sukces, który wiąże się ze wzrostem przychodów. W takiej sytuacji należy rozważyć przejście z działalności nierejestrowanej na rejestrowaną działalność gospodarczą. Przy rejestracji działalności warto skorzystać z pomocy wykwalifikowanej firmy i jeśli jest taka możliwość rozszerzyć dalszą współpracę o prowadzenie księgowości.
W Siiami świadczymy kompleksowe usługi księgowe, rachunkowe, podatkowe i prawne zarówno dla przedsiębiorców indywidualnych (np. jednoosobowych działalności gospodarczych), jak i większych firm. Specjalizujemy się również w relokacji firm i pracowników do Polski. Nasi eksperci pomagają cudzoziemcom w uzyskaniu zezwoleń na pobyt czasowy i stały. Kompleksowa oferta wyróżnia nas na tle innych firm z sektora usług księgowych i prawnych.
Rejestr działalności regulowanej
Jeśli planujesz rozpocząć działalność gospodarczą postaw na doświadczenie, niezawodność i kompleksową usługę. W Siiami w ramach naszej atrakcyjnej oferty możesz skorzystać z następujących usług:
-
Założenie działalności gospodarczej – pomoc w zarejestrowaniu firmy i zgromadzeniu dokumentacji, doradztwo prawne, podatkowe i biznesowe).
-
Założenie spółki – doradzamy w kwestiach związanych z założeniem spółki w Polsce, towarzyszymy przy rejestracji firmy od etapu przygotowania dokumentów do rozpoczęcia działalności).
-
Wirtualne biuro – zapewnia profesjonalny i prestiżowy adres firmy, obsługę korespondencji i szybkie przekazywanie listów online, dostęp do sal konferencyjnych oraz wsparcie administracyjne
-
Prowadzenie księgowości dla firm – w ramach pakietu usług zapewniamy między innymi pełną obsługę księgową, doradztwo podatkowe, obsługę kadrową, rozliczenie ZUS i płac, szybki elektroniczny obieg dokumentów i profesjonalne wsparcie w efektywnych zarządzaniu przepływami finansowymi firmy.
Kiedy działalność trzeba zarejestrować
-
Działalność gospodarczą nierejestrowaną może prowadzić wyłącznie osoba fizyczna spełniająca określone warunki.
-
Jeśli w ramach prowadzenia działalności potrzebne są specjalne zezwolenia i koncesje, to wówczas niezbędna jest rejestracja biznesu.
-
Ponadto, rejestracja firmy staje się obowiązkowa, gdy miesięczny przychód z działalności przekroczy 75% minimalnego wynagrodzenia w Polsce.
-
Warto również pamiętać, że o ograniczeniach w stosunku do osób, które w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadziły zarejestrowaną działalność gospodarczą lub jest ona w stanie zawieszenia. Te osoby także nie mogą rozwijać biznesu w ramach działalności nierejestrowanej.
Jeśli któryś z powyższych przypadków dotyczy Twojej firmy, to znaczy, że jesteś w obowiązku jej rejestracji. Bardzo często osoby prowadzące małą działalność zarobkową nie wiedzą, czy są w obowiązku zarejestrować firmę i jak tego dokonać. Skorzystanie z usług profesjonalnej firmy księgowo-rachunkowej znacznie ułatwi podjęcie właściwej decyzji i płynne przejście przez etapy rejestracji firmy.
W Siiami oprócz standardowej obsługi księgowej, podatkowej i prawnej oferujemy kompleksowe doradztwo. Z tej usługi bardzo często korzystają osoby, którym potrzebna profesjonalna pomoc przy rozpoczęciu działalności i dopełnieniu kwestii formalnych.
Firma nierejestrowana – jak założyć?
Firma nierejestrowana – jak założyć i zacząć uregulowaną prawnie pracę w formie samozatrudnienia? Założenie działalności nierejestrowanej i związane z tym formalności to stosunkowo prosta czynność. W pierwszej kolejności należy skupić się na spełnieniu kluczowych warunków. Upewnij się, że:
miesięczny przychód nie przekroczy 75% minimalnego wynagrodzenia (3181,50 zł od stycznia do czerwca 2024 roku i 3225 zł od lipca 2024 roku).
nie prowadziłeś działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.
działalność nie wymaga koncesji, licencji lub innych pozwoleń.
Co zrobić, żeby zacząć działalność „bez rejestracji”?
Aby rozpocząć prace w ramach działalności nierejestrowanej nie trzeba dokonywać rejestracji w CEIDG, urzędzie skarbowym i ZUS. Świadczenie usług można zacząć od razu po podjęciu decyzji o działalności i sprawdzeniu warunków kwalifikowalności.
Ewidencja sprzedaży i dowód sprzedaży (faktury)
Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży jest obowiązkowe w ramach działalności nierejestrowanej. Właściwie sporządzona ewidencja zawiera informacje o dziennych przychodach i może być prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej (np. w arkuszu kalkulacyjnym). Bardzo ważne jest, aby nie zaniedbywać tej czynności i regularnie aktualizować ewidencję.
Dokumenty sprzedaży powinny zawierać niezbędne elementy, takie jak:
datę wystawienia,
numer kolejny,
dane sprzedawcy i nabywcy,
nazwę towaru lub usługi,
ilość,
cenę jednostkową,
łączną kwotę należności.
W przypadku działalności nierejestrowanej, wystawianie faktur lub rachunków nie jest obowiązkiem przedsiębiorcy, jednak należy to zrobić na życzenie klienta. Warto przy tym pamiętać, że w przypadku tego rodzaju działalności nie posługujemy się numerem NIP na fakturach sprzedaży.
Podatek dochodowy i VAT
Co w takim razie z podatkiem? Pomimo tego, że osoba, która prowadzi działalność nierejestrowaną nie ma obowiązku zgłaszania jej w urzedzie skarbowym, to musi pamiętać o rocznym rozliczeniu podatkowym.
Pamiętaj!
Regularnie sprawdzaj, czy nie przekraczasz miesięcznego limitu przychodów.
Jeśli w każdym kolejnym miesiącu osiagasz coraz wyższe przychody, a zainteresowanie usługami wzrasta, wówczas przygotuj się na zarejestrowanie działalności gospodarczej w odpowiednim czasie. W przypadku przekroczenia limitu, przedsiębiorca ma 7 dni na zarejestrowanie firmy (od dnia, w którym zanotował przekroczenie).
Rozliczenie z urzędem skarbowym
Przychody z uproszczonej formy działalności zarobkowej należy wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36, w rubryce “przychody z innych źródeł”. To bardzo istotna kwestia, ponieważ brak rejestracji firmy, nie zwalnia z obowiązku opłacania podatku dochodowego.
Dobrowolna rejestracja jako podatnik VAT
Dobrowolna rejestracja jako podatnik VAT w ramach działalności nierejestrowanej teoretycznie jest możliwa, choć w praktyce przedsiębiorcy nieczęsto decydują się na takie działania. Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną rejestrują się jako podatnicy VAT, jeśli według ich kalkulacji, posunięcie takie przyniesie korzyści.
Decyzja o dobrowolnej rejestracji powinna być w pełni świadoma i bardzo skrupulatnie przemyślana. Należy dokonać szczegółowej analizy potencjalnych korzyści i obciążeń. Warto również pamiętać, że niektóre rodzaje działalności są zwolnione z VAT, więc należy sprawdzić, czy dana działalność kwalifikuje się do takiego zwolnienia.
Kontrole działalności nierejestrowej
Każda osoba oferujaca swoje usługi w ramach działalności nierejestrowanej musi mieć świadomość możliwych kontroli, pomimo braku rejestracji firmy w CEIDG. Urząd skarbowy ma pełne prawo przeprowadzic w dowolnym momencie kontrole w celu sprawdzenia prawidłowości funkcjonowania działalności. Z tego względu istotne jest, aby ewidencja sprzedaży była usystematyzowana i prowadzona regularnie, a dokumenty archiwizowane przez wymagany przez urząd czas.
Jakie są najczęstsze przyczyny kontroli działalności nierejestrowanej
Jaki jest najczęstszy cel kontroli urzędu skarbowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) czy też sanepidu? To najczęściej:
sprawdzenie limitu przychodów;
kontrola ewidencji sprzedaży;
sprawdzenie poprawności wykazywania przychodów w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36;
weryfikacja przestrzegania przepisów o ochronie praw konsumentów;
weryfikacja przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych (RODO);
specjalistyczna kontrola przestrzegania przepisów sanitarnych (w przypadku działalności nierejestrowanej w sektorze usług spożywczych).
Inne rodzaje działalności, które nie wymagają rejestrowania
Działalność agroturystyczna prowadzona przez rolników – w tym wynajmowanie pokoi, sprzedaż posiłków domowych i świadczenie innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwie rolnym.
Produkcja wina przez rolników – jeśli roczna produkcja nie przekracza 100 hektolitrów – 10 000 litrów.
Rolniczy handel detaliczny – sprzedaż detaliczna produktów pochodzących z własnego gospodarstwa bez rejestracji działalności gospodarczej przy spełnieniu odpowiednich wymogów i oznakowania miejsca sprzedaży.
Potrzebujesz pomocy prawnej lub księgowej? Skontaktuj się z nami!
Z różnych przyczyn nie chcesz rejestrować działalności gospodarczej, a może prowadzisz działalność nierejestrowaną i chcesz dokonać rejestru działalności regulowanej? Każde z tych posunięć może wydawać się złożonym procesem, dlatego wsparcie profesjonalnej firmy ułatwi to zadanie.
Siiami to doświadczony zespół ekspertów, którzy wspierają, nawigują i przejmują kluczowe obowiązki księgowe, tak abyś w spokoju mógł skupić się na rozwoju swojego biznesu. Bez względu na to, czy prowadzisz działalność nierejestrowaną i dopiero rozważasz zmianę statusu swojej firmy, czy też prowadzisz już firmę wpisaną do CEIDG – nasi kompetentni księgowi służą pomocą. W Siiami uzyskasz profesjonalne wsparcie biznesowe, prawne, księgowe i podatkowe na każdym etapie rozwoju firmy. Zajmiemy się Twoją działalnością gospodarczą pod kątem księgowym.
